Elk jaar op Wereldvluchtelingendag komen Theater Rotterdam en de Pauluskerk met een uitgebreid, theatraal programma rondom de vluchtelingenproblematiek, dit jaar vanwege Corona voor een groot deel online: drie podcasts belichten de moeilijke, kwetsbare positie van mensen op de vlucht. De podcasts zijn vandaag te beluisteren op deze webpagina. Ook gaan we vandaag ont-hamsteren: u kunt de hele dag een noodpakket inleveren bij de Pauluskerk voor een vluchteling zonder geld of rechten.
Podcasts wereldvluchtelingendag 2020
Podcast: Catch 22. Wat als blijven niet mag en vertrekken niet kan?
Wat als in Nederland blijven niet mag, maar vertrekken niet kan? “Soms zit ik op de bank en kan ik niet meer ademen,” zegt Anna in ‘Catch 22’: een podcast die door de Pauluskerk en Theater Rotterdam speciaal voor Wereldvluchtelingendag is gemaakt. Samen met haar broer Daniël en haar moeder ontvluchtte Anna tien jaar geleden haar geboorteland, Armenië. Sinds vijf jaar zijn ze zonder geldige papieren in Nederland. Anna en Daniël gaan met filosoof Liesbeth Levy in gesprek over wat dit ongedocumenteerde leven voor hen betekent. En met Richard Staring, hoogleraar empirische criminologie, Erasmus School of Law, die vertelt welk beleid er volgens hem voor zorgt dat mensen in deze uiterst kwetsbare positie belanden.
De podcast begint met een gedicht van Mustafa Alsaeed, student social work, Hogeschool Rotterdam.
Luister alert: voor mensen in een vergelijkbare situatie – en mensen die in hun omgeving met zelfdoding te maken hebben gehad – kan de podcast bestaande trauma’s triggeren.
Podcast: dagboekverhalen Mokhallad Rasem
Theatermaker Mokhallad Rasem ontvluchtte de oorlog uit Irak. Al meer dan twintig jaar houdt hij dagboeken bij, met notities over wat hem overkomt, met commentaren, emoties, indrukken, dromen, met verzinsels en mijmeringen. Hij leest nu voor uit zijn dagboek, in een speciaal voor Wereldvluchtelingendag gemaakte Podcast.
Podcast: Vluchtverhalen in spoken word, door studenten Hogeschool Rotterdam.
Studenten social work van de Hogeschool Rotterdam hebben zich verdiept in vluchtverhalen van mensen uit verschillende delen van de wereld. Wat was de aanleiding om te vluchten en welke route hebben mensen afgelegd? Kunnen zij aansluiting vinden in Nederland? Steff Geelen (programmacoördinator bij de Pauluskerk, schrijver en spoken word artiest) begeleidde de studenten bij het schrijven van columns en spoken word.
Ont-hamster mee: maak een noodpakket voor iemand zonder geldige papieren.
Er wonen naar schatting tienduizenden mensen ‘ongedocumenteerd’ in Nederland. Met de Corona-crisis verloren velen van hen hun inkomsten. Er is nood aan vanalles: vooral aan voedsel en geld om de huur te betalen. Op Wereldvluchtelingendag kun je helpen met een eigen noodpakket. Vul een doos met rijst, pasta, blikken tomaat of gebruiksartikelen (zoals tandpasta en shampoo) en lever deze in bij de Pauluskerk. We regelen dit geheel Coronaproof. Je kunt ook (digitaal) doneren, daarmee betaal je een noodpakket dat door de Pauluskerk wordt gevuld en uitgedeeld. Hier kun je ont-hamsteren..
Loop mee met ‘Rotterdam voor Vluchtelingen’
Ook dit jaar lopen we weer voor de vluchtelingen, met team ‘Rotterdam voor Vluchtelingen.’ Loop je mee? Vanwege Corona dit jaar geen Nacht van de Vluchteling, maar maken we samen digitaal kilometers met de NVDV-app van stichting Vluchteling. Gelukkig, want steun voor de vluchtelingen is harder nodig dan ooit! Via de app kun je je aanmelden en meelopen.
Ongedocumenteerd in Nederland
In Rotterdam leven naar schatting zo’n 10.000 tot 15.000 mensen zonder geldige verblijfspapieren. De meesten van hen overleven op eigen kracht. Een klein deel redt het niet zelf en klopt aan bij de Pauluskerk voor hulp.
Wie is ‘uitgeprocedeerd’ heeft geen recht op sociale voorzieningen of andere overheidssteun. Sinds ongeveer vijf jaar is er een bed,- bad, – en broodregeling (inmiddels LVV geheten): basale opvang en begeleiding voor mensen zonder (verblijfs)status. Maar die opvang is tijdelijk en onder voorwaarden. Lang niet iedereen komt in aanmerking. Mensen voor wie na anderhalf jaar geen oplossing is gevonden, worden terug gestuurd de straat op. Of in detentie gezet.
Al deze mensen zijn volledig afhankelijk van welwillende burgers, vrienden, kennissen of kerken. Ze hebben geen recht op een woning, of opvang, geen recht op sociale voorzieningen en mogen niet werken of studeren. Veel mensen ervaren dat hun leven stil staat. Dat zij wachten tot het leven kan beginnen, vaak jaar in jaar uit. ‘Als ik in de toekomst kijk zie ik niets’, horen we vaak in de Pauluskerk.
De wetgeving van de Nederlandse overheid is gebaseerd op het idee dat mensen vanzelf wel zullen vertrekken als je hen zelfs de minimale middelen van bestaan ontzegt. Maar dit ‘uitrookbeleid’ blijkt niet te werken. Integendeel. Mensen worden afhankelijk, apathisch en depressief en blijven vastzitten in een uitzichtloze positie.
In Nederland gaat het om 1500 tot 2000 mensen die écht hulp nodig hebben. Ze mogen hier niet blijven, maar willen, durven of kunnen niet terug naar waar ze vandaan komen. Bijvoorbeeld omdat zij niet kunnen bewijzen wie ze zijn, of omdat het land van herkomst hen niet als staatsburger erkent. Sommige mensen zijn oud en ziek, dementerend soms, of gewoon versleten, of zijn al decennia lang hier en hebben niets meer in hun geboorteland: geen familie, geen vrienden, zelfs geen kennis meer van de taal. Mensen zoals Moussa, Mohammed en Ben Said.
De Pauluskerk helpt mensen weer perspectief te vinden. We helpen met opvang, onderdak en juridische hulp, met steun in het levensonderhoud en hulp bij terugkeer. In gesprek met mensen zoeken we naar openingen, om uit de situatie van uitzichtloosheid te komen en duurzame oplossingen te vinden. Of die nu hier zijn, of in land van herkomst. Voor ons staat het perspectief van de vluchteling altijd voorop!