Interview: vrijwilliger Kees Knol

Kees (65) werd op 22 september jl. in het zonnetje gezet in het Open Huis omdat hij 25 jaar vrijwilliger is. Hij werkt als docent bij een logistieke opleiding op het Albeda College en geeft economische en logistieke vakken. Een keer per 14 dagen werkt hij op de zondagmiddag in het Open Huis en hij is huismeester van twee panden van de Pauluskerk.

Het begin
‘Het begon allemaal in 1994. Ik ging een keer mee met een vriendin uit mijn kerk (toen de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt) die vrijwilligerswerk deed in de Pauluskerk. Het was de tijd van Perron Nul. Daar durfde ik niet heen door alle vreemde verhalen.

Toen kwam ik in de Pauluskerk. Dat was behoorlijk heftig. In de kelder werden drugs gebruikt, daar ging ik in eerste instantie niet naar toe, had er tenslotte niks te zoeken. Er waren allerlei activiteiten, een soos, een eethuis. Ik startte in het Open Huis: koffie, brood en een praatje.

Een tijd later solliciteerde ik als vrijwilliger voor de nachtopvang. Dat moest in die tijd. Ik heb een mooie christelijke volbrief geschreven aan ds. Visser over mijn drijfveren en werd aangenomen. Er was al een stoelenproject waarbij mensen op een stoel mochten zitten gedurende de nacht. Maar Visser zei (en daar mag ik de man nog steeds om) we gaan gewoon starten met de nachtopvang. Dat mis ik nu wel eens… een beetje dat rebelse, we doen het gewoon en dan zien we wel.

De nachtopvang
Zo startte die nachtopvang eind 90-er jaren. Ik werkte op vrijdag overdag als docent en ‘s avonds ging ik naar de nachtopvang en zaterdag sliep ik overdag. Een intensieve tijd. Het bracht me verwondering en verbijstering. Dat mensen zo ver weg kunnen zakken door die drugs emotioneert me nu nog. 70% van de bezoekers was verslaafd. Maar er was bijvoorbeeld ook een kantoorman, die sliep met zijn hoofd op zijn aktentas. Hij was er thuis uitgezet door zijn vrouw. Maar ook oudere zwervers kwamen er, omdat ze op straat in elkaar waren geslagen. Heel triest.

Ergens in Italië was bekend geworden dat je 1 nacht gratis in de Pauluskerk kon slapen en dan hadden we soms ook groepjes van 2 of 3 Italianen in de nachtopvang. Het meest heftige was toch wel het gebruik van de drugs. Ik heb veel gezien. Een van de eerste keren was me verteld: ze mogen niet in hun lies of in hun hals spuiten. Ik kom de eerste keer binnen en daar staat een man in zijn hals te spuiten. Ik was toen nog niet zo ver om daar direct iets van te zeggen.

Je werkte nooit alleen. Ik heb veel met Wil Nijs samengewerkt, ze was echt mijn leermeester en ook van Alex heb ik veel opgestoken, een oud-bokser. Ik was graag samen met mensen die van wanten wisten. Ik heb het jaren gedaan en ik vind het jammer dat het opgehouden is. We hebben in de kelder van de oude kerk gezeten met de nachtopvang, maar ook nog in het Waalhavengebied, daar was een voormalig chauffeurshotel waar we een jaar in konden. Er was toen flink over onderhandeld om de nachtopvang weg te krijgen bij de oude kerk. Want er was sprake van overlast. Dat de muur van die bruidszaak hiernaast nog overeind staat van alle pis, dat verbaast me nog steeds.

Drugsgebruik
Als het vroor mochten mensen in de kerk slapen. Er waren dan wel 150 mensen binnen. De voorruit sneuvelde nogal eens door kwaaie gasten. Er was in die tijd veel meer agressie, vooral veroorzaakt door het drugsgebruik. De bewakers van toen deelden ook wel eens een klap uit. Dat is niet te vergelijken met de benadering van de kosters nu. Dat er nog nooit boeken over geschreven zijn, dat begrijp ik niet. Er is daar zo verschrikkelijk veel gebeurd.

Het kwam regelmatig voor dat mensen een overdosis namen. Niet iedereen overleefde dat. Er was een keer een man met een overdosis. De ambulance werd gebeld en hij kreeg een injectie als een soort tegengif. Binnen 5 minuten is de troep dan weg en die man werd hartstikke kwaad en riep:” Nou moet ik weer opnieuw beginnen om op het zelfde niveau te komen”. Ik heb me over al die ernstige dingen heen gezet om als vrijwilliger door te kunnen gaan.

Onder de bezoekers en vrijwilligers was ook een soort erecode, dat we bij een begrafenis of crematie er allemaal waren. Dat was heel mooi.

Geloof
Ik ben supergereformeerd opgevoed, maar uiteindelijk van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt overgestapt naar de Schotse Kerk. Toen ik voor het eerst in de Pauluskerk kwam, dacht ik wel: ze zijn hier van God en gebod los. Dat was moeilijk. Ik weet nog wel dat ik de eerste keer spuiten en condooms moest uitdelen. Kan dat wel? Kan ik dat rijmen met mijn geloof? Maar ik dacht, die mensen hebben gewoon hulp nodig. En het is beter om een schone spuit te geven dan helemaal niks, en beter een condoom te geven dan dat ze allemaal gekke ziektes krijgen.

Het verbaast me dat er nog nooit boeken zijn geschreven over de oude Pauluskerk.
Kees (65) werd op 22 september jl. in het zonnetje gezet in het Open Huis omdat hij 25 jaar vrijwilliger is. Een goede reden om met hem terug te blikken op die periode. Kees werkt als docent bij een logistieke opleiding op het Albeda College en geeft economische en logistieke vakken. Hij hoopt volgend jaar met pensioen te gaan. Kees is getrouwd, heeft 4 volwassen kinderen en 4 kleinkinderen. Een keer per 14 dagen werkt hij op de zondagmiddag in het Open Huis. Ook is Kees huismeester van 2 panden van de Pauluskerk, waar mensen worden opgevangen. Hij wordt gebeld als er problemen zijn met de sloten, de elektriciteit, de kachel. Hij lost het probleem dan zelf op of schakelt een bedrijf in.

Ik zie dit werk als mijn christenplicht, mijn drijfveer is echt de Bijbel. In Jacobus 2 staat heel duidelijk dat je de mensen moet helpen. Bewijs je geloof maar uit je daden. Dat herken ik ook in de Pauluskerk. Maar qua geloof is het voor mij in de Pauluskerk iets te vrij. Ik ben een christen met een gereformeerde achtergrond en ik geloof in het leven hierna. Ik zie God echt als een Vader voor mij. En niet als iets vaags waarbij je de godheid in iedereen kan zien. Er zijn hier zoveel mensen en zoveel geloven. Ik praat graag met bezoekers maar ook met collega’s hierover. Niet alleen over het geloof, maar gewoon wat je bezighoudt. Mensen weten mij makkelijk te vinden.

Toekomst
De mensen helpen die echt in nood zitten, dat mis ik nu. Er zou weer een nachtopvang moeten komen. En als dat hier om allerlei redenen niet kan dan maar op zijn Visseriaans: ergens gewoon iets starten. Indertijd ben ik bewust meegegaan met de Pauluskerk en niet met de NAS.

De NAS wordt gesubsidieerd door de gemeente en de Pauluskerk niet. Hierdoor kunnen we meer ons eigen gang gaan. Maar dat eigen gang gaan mag van mij wel iets meer. Neem meer initiatief, kijk goed wat er nodig is

Ik zie mezelf hier nog wel 10 tot 15 jaar vrijwilligerswerk doen. Als ik met pensioen ga heb ik er ook meer tijd voor, hier of elders. Ik kijk wel wat er op mijn pad komt. Kees bedankt voor 25 jaar trouwe inzet voor de bezoekers van de Pauluskerk.