Ik doe nu iets met mijn shit. 

Toen hij 19 was sliep Dennis wel eens in de Pauluskerk. “Op een smal veldbedje, in een volle kerkzaal.” Nu, 25 jaar later, loopt hij er stage en studeert hij af als ervaringsdeskundige. “De dingen waar ik vroeger aan kapot ging, brengen me nu juist in beweging.”

“Mijn verhaal..” zegt Dennis nadenkend. “Er is zóveel gebeurd. Sinds een aantal jaar durf ik erop terug te kijken. De laatste tijd merk ik dat mijn verhaal, door het te vertellen, steeds langzaam verandert.”
De afgelopen maanden begeleidde Dennis de vrijdagwandelingen en het koken, met veel humor vaak. Als ervaringsdeskundige ging hij bijna dagelijks in het open huis met mensen in gesprek. “Eerst dacht ik: ‘O jee. Nu moet ik vertellen hoe het moet,’ lacht hij. ‘Maar zo werkt het niet. Ik luister gewoon en vaak is er dan herkenning.”

Het is oké
Dennis komt niet om anderen te hélpen, benadrukt hij. “De meeste problemen zijn niet één, twee, drie op te lossen. Het contact met mensen brengt me ook zelf verder. Ik was verslaafd, scheidde en verloor het contact met mijn kind. Mijn huis ging in vlammen op. Ik leefde op straat en in de gevangenis. Alles wat moeilijk is, waar ik me voor schaam, dat gebruik ik nu gewoon. Om een band met mensen op te bouwen. Te inspireren, en te laten zien: ‘ik was daar ook, en écht, het is oké nu.’ “Een tijd terug zat ik naast iemand, met wie ik tot dan toe weinig contact had. ‘Ik voel me klote’, zei hij. ‘Ik heb mezelf expres gesneden, in mijn arm.’ Ik herkende het gevoel direct. ‘Dat deed ik vroeger ook,’ zei ik hem. Dan kijk je elkaar aan en gebeurt er iets. Je begrijpt elkaar, op een diep niveau. Ooit kom ik nog op een mooi woord ervoor. Woorden zijn vaak niet eens nodig. Ook zonder iets te zeggen kan er heel veel gebeuren, met een paar blikken. Ineens is het er.”

“Ik heb niks hoog te houden”
“Omdat ik zoveel heb meegemaakt heb ik heel veel raakvlakken met mensen. Als ik denk dat het zinvol is, haak ik in op wat ze vertellen, en soms kan ik ze dan in hun hoofd op een ander plekje brengen. Het is supermooi dat te ervaren. Ik voel me dichtbij mensen, en dichtbij mezelf. Ik ben een ‘ellende-deskundige’, zeg ik altijd, en ellende stopt nooit. Mijn vader heeft kanker. De dag dat ik hier begon ging mijn kat dood. Vroeger ging ik dan naar de Gall & Gall. Nu motiveert het me extra om er iets van te maken.” Makkelijk is het zeker niet, erkent Dennis. “Sommige mensen zitten zó diep. Ze zijn dronken, in de war, agressief. Soms zie ik in hen hoe ik zelf was. Ik voel de ontreddering. De schaamte over jezelf, als je in een kort moment van nuchterheid de schade opneemt. Het zwarte gat waar je in staart als je je de toekomst probeert voor te stellen. De totale eenzaamheid. Er is dan maar één uitweg: verdoving. Dat is pijnlijk om te zien.”

Shit
Voor Dennis was een lange therapie het keerpunt. “Ik heb geleerd te praten, en ging mijn eigen gedrag begrijpen.” Maar hij is er nog niet, vindt hij zelf. “Ik ben gevoelig voor hiërarchie, zoals de meeste mensen denk ik. Bij mensen met een hogere functie word ik vaak onzeker. Dan ga ik me anders gedragen. Daar wil ik vanaf. Ik wil me volkomen gelijkwaardig voelen, niet alleen aan de bezoekers, maar ook aan de directeur. Dat doet namelijk het meest recht aan iederéén. De dominee had net zo goed hier in het open huis kunnen zitten, zonder stuiver op zak. Maar toevallig is het anders gelopen.” “Wie was ik geweest zonder deze shit? Ik kán nu iets met mijn ellende. Ik heb niks hoog te
houden, hoef mezelf nooit meer anders voor te doen. Ik heb mensen om me heen. Ik ben blij met wie ik ben. Eindelijk weet ik wat ik wil. Ik moet het alleen steeds weer opnieuw durven.”